کتاب «زمینشناسی ساختاری: سامانههای شکستگی شکننده تا شکلپذیر» نوشتۀ دکتر سیدتوحید نبوی و دکتر سیداحمد علوی، استاد دانشکدۀ علوم زمین دانشگاه شهید بهشتی؛ منتشر شد.
چاپ نخست این کتاب در سال 1400 در 882 صفحه در قطع وزیری توسط انتشارات دانشگاه شهید بهشتی منتشر شده است با قیمت 2.700.000 ریال عرضه می شود.
زمینشناسی ساختاری علم بررسی ساختارهای دگرریختی شکننده تا شکلپذیر برای درک هندسی، جنبشی و مکانیکی آغاز، گسترش، توزیع و فرگشت آنها در مقیاسها و روشهای گوناگون است. بخش بزرگی از دگرریختی سنگها در پاسخ به تنشهای زمینساختی با شرایط محیطی، ویژگیهای فیزیکی سنگها و بسیاری از فراسنجهای زمینشناختی دیگر کنترل میشود. فرایندهای درگیرشونده در دگرریختی سنگها را میتوان، بسته به سازوکارهای گوناگون، در مقیاسهای گوناگون از خزش خمیرش بلوری، جریان سیال و ریزترکها تا گسلش زمینساختی مشاهده کرد که این شناسهها بیانگر گستردگی بسیار زمینههای پژوهشی علم زمینشناسی ساختاریاند.
کتاب زمینشناسی ساختاری: سامانههای شکستگی شکننده تا شکلپذیر در ده بخش با عنوانهای درزه و رگه، گسل و فراسنجهای آن، ردهبندی گسلها، پهنههای برشی، سامانههای گسلی نرمال، معکوس و امتدادلغز، چینهای وابسته به گسل، زمینههای بنیادی تنش و کرنش، و مکانیک شکستگی و گسلش نوشته شده است. نگارندگان اثر کوشیدهاند که افزون بر زمینههای آموزشی زمینشناسی ساختاری، همۀ بخشها دربرگیرندۀ زمینههای ساختاری نوین و پیشرفتهای باشند که همسو با پژوهشهای امروزی از ارزش و جایگاه ویژهای برخوردارند. همچنین، با توجه به پیوستگی زمینههای زمینشناسی ساختاری (مقیاسهای میکروسکوپی تا ناحیهای) و زمینساخت (مقیاسهای ناحیهای تا جهانی) در مقیاس پژوهش، در همۀ بخشها، ساختارهای زمینشناختی در مقیاسهای گوناگون بررسی شدهاند، چراکه واکاوی ساختار در یک مقیاس همواره روشنگریهایی برای مقیاسهای دیگر در بر دارد.
نگارش کتاب بهگونهای است که میتواند برای یادگیری زمینشناسی ساختاری در زمینۀ سامانههای شکستگی شکننده تا شکلپذیر در پایههای کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری کتاب درسی باشد و در ایدهپردازی و پژوهشهای تخصصی جداگانه در زمینههای یادشده بهکار آید و در نهایت، نوشتاری تکمیلی برای رشتههای زمینشناسی مهندسی، زمینشناسی نفت، مهندسی نفت، ژئوفیزیک، مهندسی معدن، مهندسی ژئوتکنیک، مهندسی عمران و دیگر رشتههایی در نظر گرفته شود که بهگونهای به زمینههای دربرگیرندۀ زمینشناسی ساختاری میپردازند.