کتاب فرامینیفرهای پلانکتونی پالئوسن– ائوسن در حوضه زاگرس نوشته عباس صادقی، استاد دانشکده علوم زمین دانشگاه شهید بهشتی و نسرین هداوندخانی، دانشآموخته دکتری دانشگاه شهید بهشتی، منتشر شد.
این کتاب برای نخستین بار در سال 1402، در 456 صفحه در قطع رحلی و در انتشارات دانشگاه شهید بهشتی منتشر شده است و با قیمت 2.740.000 ریال عرضه میشود.
دانشجویان و علاقهمندان میتوانند برای خرید این کتاب به دفتر فروش مرکز نشر آثار علمی دانشگاه شهید بهشتی واقع در ساختمان فنّاوری اطلاعات (IT)، طبقۀ همکف مراجعه کنند یا از طریق وبگاه این مرکز برخط سفارش دهند. همچنین خرید فایل الکترونیک کتاب نیز از وبگاه «فیدیبو»، «بوکت» و «طاقچه» امکانپذیر است.
فرامینیفرهای پلانکتونی میکروفسیلهایی هستند که از اواخر ژوراسیک در دریاها و اقیانوسها ظاهر شده و بهسرعت توسعه یافتهاند. این گروه از فرامینیفرها اگرچه در روند تکاملی خود، بارها در معرض انقراضهای فردی و جمعی قرارگرفتهاند، اما توانستهاند تا به امروز همچنان به شجرۀ تکاملی خود تداوم بخشند. گسترش و فراوانی آنها از یکسو و طول عمر کوتاه بیشتر جنس و گونهها ازسوی دیگر سبب شده است تا این گروه از فرامینیفرها ابزاری مناسب و مطمئن در تحقیقات بیوستراتیگرافی و مطالعات اکتشافی مواد هیدروکربوری و همچنین شناخت اقیانوسهای دیرینه در نظر گرفته شوند. بر همین اساس است که بسیاری از محققان در پنج دهۀ اخیر و بهطور سیستماتیک به شناسایی و ردهبندی آنها پرداختهاند و برمبنای فرامینیفرهای پلانکتونی، زونهای زیستی متعددی را در مقیاسهای محلی، ناحیهای و منطقهای در حوضههای مختلف عرضه کردهاند که کاربرد وسیعی در مطالعات بیوستراتیگرافی رسوبات پلاژیک دارد.
در ایران نیز، طی چند دهۀ اخیر، دربارۀ فرامینیفرهای پلانکتونی در رسوبات پلاژیکِ زمانهای کرتاسه و پالئوژن مطالعاتی صورت گرفته که به معرفی زونهای زیستی محلی و گاه ناحیهای منجر شده است.
کتاب فرامینیفرهای پلانکتونی پالئوسن– ائوسن در حوضۀ زاگرس نیز همسو با همین تحقیقات نوشته شده است و حاصل سالها تحقیق نویسندگان آن در شناسایی، معرفی و توصیف سیستماتیک این گروه از میکروفسیلها در رسوبات پالئوسن– ائوسن (سازند پابده) و جایگاه آنها در بیوستراتیگرافی این رسوبات است.
در نگارش این کتاب که در سه فصلِ «تعریف زونهای زیستی پالئوسن– ائوسن»، «ساختمان دیواره در فرامینیفرهای پلانکتونی» و «تاکسونومی سیستماتیک» بهانضمام 126 پلیت تصاویر فرامینیفرهای پلانکتونی تنظیم شده است، کوشش شده ضمن فراهم آوردن زمینهای مناسب برای آشنایی دانشجویان، بهویژه دانشجویان تحصیلات تکمیلی در رشتههای تخصصی علوم زمین با فرامینیفرهای پلانکتونی پالئوژن و کاربرد آنها در بیوستراتیگرافی، زونهای زیستی استاندارد حوضۀ تتیس و قابلیت کاربردی آنها بهعنوان الگویی در مطالعات اکتشافی مواد هیدروکربوری در رسوبات پلاژیک پالئوژن ایران و بهویژه حوضۀ زاگرس معرفی شود.