یادداشت ویژه دکتر وحیدی راد به مناسبت روز ملی خلیج فارس

12718 Views

دکتر میکائیل وحیدی راد عضو هیات علمی دانشکده ادبیات و علوم انسانی به مناسبت دهم اردیبهشت " روز ملی خلیج فارس" یادداشتی منتشر کرده است که در ادامه می خوانیم:

 

بسمه تعالی

اهمیت خلیج فارس امری به درازنای تاریخ است و از سپیده دم تاریخ همواره محور اتصال سرزمینهای مجاور و به مثابه چهارراه ارتباطی سه قاره کهن به شمار می‌آمده است و از این منظر می‌توان آن را به نوعی حلقه اتصال و تلاقی فرهنگ ها و ایرانشهر دانست. تمدن‌های بین النهرین که زادگاه نخستین شالوده‌های تمدن جهانی است، تمدن شرق آسیا، هند و چین، مصر و شرق آفریقا در این نقطه به یکدیگر رسیده و مبالادت تجاری مقوم آن نیز این منطقه را به یک کانون مهم تبدیل می‌کرد و از همین منظر منطقه خلیج فارس به دلیل نقش بی‌بدیل در هویت بخشی به تمدن انسانی، سزوار لقب خاستگاه تمدن بشری است. همین اهمیت موجب شد تا قدرتهای استعماری نیز با درک این موقعیت، خواهان حضور در خلیج فارس شوند و قدرتهایی چون پرتغال، هلند، فرانسه، بریتانیا و آمریکا، به ترتیب تلاش خود را برای حضور و کسب منافع اقتصادی خویش و غارت جوامع حول آن به بوته آزمایش گذارند. همین طمع ورزی و هجوم بیگانگان به این منطقه موجب شد تا مردمان استقلال طلب جنوب در مبارزه با بیگانگان روحیه آزادگی خود را نشان داده و این قدرتها را بیرون کنند.
خلیج فارس امروزه نیز نه تنها اهمیت تاریخی و تمدنی خود را حفظ کرده که با کشف ذخایر بزرگ نفت و گاز به لحاط ژئواستراتژیک، ژئواکونومیک و ژئوپلتیک بر این اهمیت افزون شده است و این امر یکی از دلایلی است که در دو جنگ جهانی، علیرغم اینکه ایران جز اولین کشورهایی بود که اعلان بیطرفی نمود، در هر دو جنگ به اشغال قدرتهای بزرگ درآمد. حتی در قرن حاضر تلاش برای تغییر هویت آن همچنان در برنامه کشورهای مختلف غربی و منطقه ای قرار داد و از همین منظر است که شورای عالی انقلاب فرهنگی با توجه به هدف قرار گرفتن هویت فرهنگی و تاریخی ملت ایران از طرف برخی قدرت‌ها، به پیشنهاد شورای فرهنگ عمومی ۱۰ اردیبهشت، سالروز اخراج پرتغالی‌ها از تنگه‌ هرمز که 150 سال در آن حضور داشتند را به عنوان «روز ملی خلیج فارس» نام‌گذاری کرد تا با بازخوانی اهمیت خلیج فارس، هویت تاریخی-تمدنی این منطقه و اصالت آن حفظ و بر آن تاکید شود.
اهمیت تاریخی، اقتصادی، سیاسی و سوق‌الجیشی خلیج فارس در کنار آگاهی روزافزون ایرانیان و برجسته شدن تعلقات هویتی آنان به خلیج فارس در سال‌های اخیر، این منطقه را به یک عنصر هویت بخش تبدیل و موجب تثبیت جایگاه آن در ذهن و خاطره جمعی ایرانیان شده است. با وقوع انقلاب اسلامی ایران و در پی آن با شکلگیری جنگ تحمیلی و حضور پررنگ جوانان در جبهه‌های جنگ و بخصوص در منطقه جغرافیایی جنوب، این تاثیرات هویتی عمق و گستره بیشتری نیز پیدا کرد. از این جهت فارغ از دیگر جوانب که پیشتر گفته شد، عنصر هویت‌بخشی خلیج فارس در شاکله هویتی ایرانیان بسیار مهم و به نماد غرور ملی تبدیل شده است که انواع تولیدات هنری، موسیقی، کتاب و فعالیت های فضای مجازی و.. خود نشانگر این امر هستند؛ به همین دلیل نیز ضرورت حفظ آن از دستت تطاول دشمنان نیز بیش از گذشته احساس می‌شود.